مدرسه بهاره خلاقیت
معلم مهربان روزت مبارک

از
آن جا که هر نهاد یا سازمانی برای رشد و بهبود مستمر ، به یک الگو نیازمند است ،
آموزش و پرورش نیز به عنوان یک نهاد عظیم و اثر گذار در جامعه از این مهم مستثنی
نیست و ضرورت اجرای برنامه ای که بتواند مسیر تعالی مدیریت را تعریف ، تسهیل ،
تسریع و دست یافتنی کند چند برابر می شود . بدین منظور برنامه ی (( تعالی
مدیریت مدرسه )) با الهام از الگوی تعالی سازمانی به منظور اجرا در سراسر
کشور طراحی و تولید گردید .
مدل تعالی ، نوعی ساختار مدیریتی است که با تکیه بر
اصول و مفاهیم اساسی و توجه به معیار های اصلی مدیریت کیفیت
جامع و سیستم خود ارزیابی موجبات پیشرفت و بهسازی مدرسه
را فراهم می سازد .
برنامه تعالی مدیریت مدرسه آموزش و پرورش را به سمت یک سیستم
آموزشی مبتنی بر برنامه و عمل ، پاسخ گویی بیشتر
و توجه به نیاز های جامعه سوق خواهد داد . اجرای دقیق خود
ارزیابی و ارزیابی بیرونی بر اساس تعاریف و شاخص های
تعیین شده ، به مدیریت مدرسه فرصت می دهد با بهره گیری از یک سیستم هوشمند و کار
آمد شناسایی و به کارگیری مطلوب منابع و ظرفیت های موجود ، بهبود مستمر و تعالی
فرآیند آموزشی تربیتی مدرسه را ممکن سازد. بدین ترتیب تمامی فرآیندهای مدیریت در
مسیر تحول قرار گرفته و تفکر بهبود مستمر به عنوان یک اصل و ارزش در مدارس
نهادینه می شود .
تعریف برنامه
برنامه
تعالی مدیریت مدرسه سعی دارد با تکیه بر سند تحول بنیادین و نگاهی تعالی بخش ،
مدرسه محور ، مشارکت جو و کیفیت مدار ضمن تمرکز بر فرآیندهای مدیریتی شرایطی را
فرآهم آورد تا کلیه ی عوامل موثر در مدیریت مدرسه ضمن شناسایی ظرفیت ها و توانایی
های داخلی و پیرامونی خود ، با اتخاذ رویکرد برنامه محوری نسبت به تعیین اهداف و
طراحی برنامه ی عملیاتی مدرسه اقدام کند و با نگاهی تیزبین و نقاد به صورت مستمر
عملکرد مدرسه خود را نسبت به نقشه ی راه یا برنامه ی عملیاتی و هدف های قصد شده
بسنجد .
هم چنین به منظور جلوگیری از هرگونه اتلاف فرصت ، با تشخیص خطاها و
شکاف های عملکردی ، راه های بهبود را شناسایی کند و با برنامه ریزی مناسب به اجرای
راهکار های بهبود اقدام نماید تا از این طریق کیفیت مدیریت مدرسه را ارتقا بخشیده و
افزایش و بهره وری را ممکن سازد .
ضرورت اجرای طرح در مدارس
سیمای مدرسه در افق چشم انداز 1404 در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با ویژگی های مترقی آن ، سیاست ها و اولویت های ابلاغی وزیر محترم آموزش و پرورش جناب آقای دکتر فانی مبنی بر ارتقای کیفیت آموزشی و پرورشی مدارس و بهبود مدیریت آموزشگاهی هم چنین ارتقای سطح آگاهی عمومی جامعه و شکل گیری انتظارات جدید والدین نسبت به ماهیت و کارکردهای مدرسه ، ما را از برنامه ریزی برای استقرار مدیریت برنامه محور ، کیفیت مدار و تعالی بخش که در شکل گیری و هویت بخشی به مدارس نقش اساسی ایفا می کند ، ناگزیر می سازد . برنامه تعالی مدیریت مدرسه در راستای پاسخ گویی به این نیاز و ضرورت طراحی شده است .
اهداف
1
– زمینه سازی برای دست یابی به استاندارد های آموزشی و مدیریتی در مدارس
2 –
زمینه سازی به منظور ارتقای کیفیت آموزشی و پرورشی مدارس
3 – حرکت به سوی
نهادینه سازی نگاه تعالی بخش در فرآیندهای مدیریتی
4 – ایجاد وفاق سازمانی از
طریق توسعه ی فرهنگ کارگروهی در مدرسه
5 - ترویج و تقویت سیستم خود ارزیابی در
راستای بهبود و تعالی عملکرد مدیریت در مدرسه
6 – افزایش انگیزه ی مدیران و دیگر
کارکنان برای بهبود عملکرد
7 - توسعه و تقویت مشارکت
کارکنان ، دانش آموزان و اولیا در امر
راهبری و مدیرت مدرسه
محور ها و ملاک ها و شاخص های برنامه تعالی مدیریت مدرسه
در
تعیین مجموعه ی ملاک ها و شاخص ها برنامه تعالی مدیریت مدرسه و اهداف آن در مدارس
مجری برنامه ، سعی شده است ضمن توجه به کارکرد ها و مآموریت های مدرسه ، 10 محور
کلیدی شامل :
1 - تدوین برنامه عمل
2 - توسعه ی توانمندی ها و مشارکت دانش
آموزان در اداره ی مدرسه
3 – توسعه ی مشارکت اولیا و نهاد های اجتماعی در امور
مدرسه
4 - استقرار نظام یاد دهی و یادگیری
5 – توسعه مشارکت دانش آموزان در
اداره ی مدرسه
6 - سلامت – تربیت بدنی – پیشگیری و ایمنی
7 – فعالیت های
مکمل – فوق برنامه و پرورشی
8 - برقراری نظام رشد آفرین انگیزشی
9 – مدیریت
امور اجرایی و اداری
10 - خلاقیت و نو آوری
مورد تأکید و
توجه قرار گیرد . که هر کدام از این اهداف ، در برنامه تعالی مدیریت مدرسه خود به
راهبرد های مختلفی تقسیم می گردد ، لذا مدیریت در مدارس تعالی می بایست این اهداف
را مد نظر داشته باشد و نیز ارزیابی ها چه در اول کار و چه بعد از انجام کار به
صورت خود ارزیابی در ابتدا و با شاخص های ارزیابی در پایان کار از روند اجرای طرح
تعالی مدیریت مدرسه بهره بگیرد .
1- تبیین چشم انداز، رسالت و تدوین برنامه عمل:
مدیران مدارس متعالی(رهبران آموزشی ) مأموریت و دور نمای مدرسه خود را با مشارکت مؤثر و همفکری دیگر کارکنان از طریق استراتژی متمرکز براهداف سند تحول بنیادین و منافع ذینفعان (کارکنان، دانش آموزان، اولیاء) محقق می سازند. این مدارس در تدوین استراتژی از اطلاعات و شواهد موجود در خصوص شرایط فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و.... دانش آموزان و هم چنین گزارشات پیشرفت تحصیلی - تربیتی آنان به عنوان دروندادها به طور گسترده و مناسب استفاده می نمایند و ذینفعان را از ارزش ها، رسالت ها و اهداف مدرسه آگاه می سازند. این رهبران آموزشی دستیابی به اهداف را تسهیل می کنند و درمقاصد خود ثبات دارند و همواره قادر خواهند بود با ترغیب و تشویق کارکنان خود در محیط مدرسه وفاق سازمانی ایجاد نمایند.
2- توسعه ی توانمندی ها و مشارکت نیروی انسانی:
مدیران مدارس متعالی توان کارکنان خود را در سطوح فردی، تیمی و سازمانی مدیریت کرده و ارتقا می بخشند. آن ها عدالت و برابری را ترویج کرده و کارکنان خود را در امور سازمان مشارکت داده و از این طریق آن ها را توانمند می سازند. در این گونه مدارس، با تعامل مؤثر میان مدیر وکارکنان انگیزه و تعهد سازمانی تقویت شده و کارکنان فعالیت های مدرسه را در مسیر بهبود مستمر و تعالی قرار می دهند.
3-استقرار نظام یاددهی - یادگیری:
در مدارس متعالی تلاش می گردد با مشارکت فعال دانش آموزان و بکارگیری روش های تدریس مؤثر و منعطف ، بهره گیری از فناوری های نوین آموزشی و راهبردهای خلاقانه ، آنان را در فراگیری روش های مسئله یابی و حل مسئله ، درک و فهم مفاهیم درسی و شناسایی ارتباط معنایی آن مفاهیم با زندگی و هم چنین کاربرد آموخته ها در زندگی یاری نمایند.
4- توسعه مشارکت دانش آموزان در اداره ی مدرسه:
مدارس متعالی باخلق ظرفیت های جدید از طریق مشارکت دانش آموزان در تدوین و اجرای برنامه های آموزشی و پرورشی، ضمن وسعت بخشی به اندیشه دانش آموزان، بستر های مناسب را برای بروز استعداد ها، تقویت حس مسئولیت پذیری و اعتماد به نفس ، تلفیق اندیشه و عمل و نیز زمینه های اجتماعی شدن و جامعه پذیری آنان را فراهم می نمایند.
5-محور توسعه ی مشارکت اولیاء و نهادهای اجتماعی در امور مدرسه :
مدیران مدارس متعالی به منظور ایجاد زمینه های لازم و ظرفیت سازی مطلوب تلاش می نمایند با مشارکت، هماهنگی و هم فکری میان مربیان ، اولیا و نهادهای اجتماعی زمینه های تربیت و رشد فکری و اخلاقی دانش آموزان را فراهم نمایند.
6- محور مدیریت امور اجرایی و اداری:
شناسایی ، بکارگیری بهینه و استفاده ی حداکثری از ظرفیت های بالقوه و بالفعل مدرسه، برقراری نظم و ایجاد محیطی آرام و پویا و انجام امور به صورت کارآ و اثربخش.
7-محور فعالیت های مکمل و فوق برنامه :
مدارس متعالی به منظور غنی سازی برنامه ها و تعمیق یادگیری در دانش آموزان ، فعالیت های مکمل و فوق برنامه را با توجه به نیازها ، استعدادها و علائق دانش آموزان پیش بینی و اجرا نموده تا ضمن ایجاد فرصت هایی برای کسب تجربه دانش آموزان در درون و بیرون مدرسه ، محیط آموزشی را به محیطی پرنشاط و پویا تبدیل نمایند .
8- محوربرقراری نظام رشد آفرین انگیزشی:
مدارس متعالی در طراحی نظام یادگیری خویش، چهارچوب هدفمند و برانگیزاننده ی درونی و بیرونی مناسبی را پیش بینی و مستقر می کنند . در این راستا اجزاء و عناصر انسانی ذی نفع اعم از دانش آموزان ، کارکنان و اولیاء ضمن شناسایی هویت سازمانی ، به ارتقاء سطح فکری، علمی و عملی خود می اندیشند و در جهت شکوفایی افزون تر و رقابت همراه با رفاقت، گام های عملی ارزنده ای را بر می دارند. در این نظام، مدرسه با در نظر گرفتن مکانیزم های تشویق و ترغیب درونی و بیرونی رشد انگیزشی ذی نفعان را عالمانه مورد هدف قرار می دهد.
فرایند ارزیابی بر اساس چهارچوب معرفی شده:
چهارچوب اصلی مجموعه ی حاضر شامل 8 محور وملاک های مورد ارزیابی از فرایند فعالیت های کیفی انجام شده در مدرسه می باشد. با توجه به ضریب اهمیت هریک از ملاکها امتیاز آن تعیین و براساس تعداد بندهای ملاک ها امتیاز نهایی هر محور تعیین شده است . (به طور مثال در محور نمون برگ شماره 1ملاک ها در 7 بند تبیین شده اند و امتیاز نهایی این محور 70 می باشد در صورتی که محور شماره 3 با داشتن تعداد 10 بند ارزیابی دارای 100 امتیازمی باشد). دارای . لازم به ذکر است سقف امتیاز در هر بند 10 امتیاز در نظر گرفته شده است که پس از محاسبه امتیاز دریافتی در هر بند ، درجه ارزشیابی مدرسه در آن ملاک تعین ودر پایان هر محور نیز درجهارزشیابی مدرسه در آن محور تعیین می گردد و پس از اتمام و ارزیابی تمامی محورها و محاسبهی میانگین امتیازات دریافتی از سوی داوران میزان موفقیت و عنوان کسب شده از سوی مدرسه اعلام می گردد.

برگزاری همایش مدیران مجری برنامه تعالی مدیریت ادارات قطب شمال فارس در اقلید

با یاری خداوند و کمک حوزه آموزش متوسطه اداره کل آموزش و پرورش فارس جلسه کارگاهی برای معاونین آموزش متوسطه ادارات استان فارس از 4 آبان تا 7 آبان در مشهد مقدس برگزار گردید
در این جلسه که کارکنان آموزش متوسطه حضور داشتند به بررسی برنامه راهبردی حوزه متوسطه پرداختند
جا دارد از زحمات جناب آقای دکتر قجری عزیز معاون پرتلاش آموزش متوسطه اداره کل و همچنین از جناب آقای آذری مدیرکل فهیم و محبوب استان بابت برگزاری این اردوی زیارتی و کاری تشکر کنیم
در این سفر از تلاش های آقایان شجاعی پور- امیری- سرانجام - قاسمی - شرفی - نافه گشا - ربیعی - ثابت و افرا و سرکار خانم دکتر حیدری -خانم شرزه یی و حداد تشکر و قدردانی می گردد
((در بهسازی کیفیت آموزش ابتدایی مثلث کارایی ،اثربخشی وموفقیت را در مدیریت کلاس داری جذاب پاس بداریم)) مدیران ومعلمان باید استانداردهایی برای موفقیت تعیین کنند و دانش آموزان را آگاه سازند که از همه آنها انتظار می رود به این استانداردها دست یابند. این توصیه ، دو موضوع بسیار با اهمیت را به یکدیگر پیوند می دهد: یکی تعیین استانداردهای هدفمند ، یعنی استانداردهای مهم، چالش برانگیز و قابل حصول و دیگری انتقال انتظارات معلم به دانش آموز،یعنی انتظار دستیابی آنان به این استانداردها همچنین توصیه می شوداز استانداردهایی که برای دانش آموزان قابل حصول نیستند ، دوری شود و از استانداردهایی که دانش آموزان بدون هیچ تلاشی می توانند به آنها دست یابند نیز پرهیز شود و سرانجام این که نباید انتظارات زیادی از دانش آموزان به خصوص گروه های کوچک تر دانش آموزی داشت . راهبردهای زیر از جمله راهبردهایی هستند که می توان آنها را به دانش آموزان آموخت : 1-راهبردهای تمرین ذهنی ( rehearsal ) :یعنی به طور فعال برشمردن یا نام بردن چیزهایی که قرار است یاد گرفته شوند. 2-راهبردهای تشریحی ( elaboration strategies ) : روش های افزودن یا بسط دادن آنچه قرار است آموخته شود. 3-راهبردهای سازمانی ( organizational strategies) : شیوه های قرار دادن آنچه یاد گرفته می شود ، در چارچوبی بزرگ تر. 4-راهبردهای پایشی ( monitoring strategies ) : طریقه های رسیدگی به پیشرفت خود در جهت یادگیری معلمان کارا واثربخش باید بتوانند ، زمینه همه یا هریک از راهبردها را برای دانش آموزان فراهم آورند. معلمان باید موقعیت هایی را در کلاس به وجود آورند که باعث حفظ و نگه داری ( holding power ) دانش آموزان در فضای یادگیری شوند. چنین موقعیت هایی این امکان را فراهم می سازند که دانش آموزان به طور پیوسته در فرآیند یادگیری درگیر شوند و این درگیری تداوم یابد.به عبارت دیگر ، این موقعیت ها ، قدرت نگاه داری و حفظ توجه و درگیری دانش آموزان را از مزاحمت ها و عوامل پرت کننده حواس حفظ می کنند. در این موقعیت ها، دانش آموزان به طور مداوم در یادگیری خویش مشارکت می کنند و نیازی نیست که برای آموزش ، منتظر مساعدت دیگران بمانند. چنین موقعیت هایی متضمن فعالیت هایی هستند که از طریق آنها دانش آموزان می توانند ، چیزهایی بسازند یا انجام دهند. به این طریق است که دانش آموزان به طور فعال درگیر یادگیری می شوند. در جریان ارائه مطالب ، معلمان باید از راهکارهایی که توجه دانش آموزان را جلب و آنها را درگیر یادگیری می کنند، بهره بگیرند. معلمانی که در پی بهبود کارایی خود هستند، می توانند از راهکارهای متعددی استفاده کنند.آنها می توانند سوال هایی بپرسند و تکالیف کوتاهی بدهند برای این که شاگردانشان درباره آنچه ارائه می شود، فکر کنند. در این مورد می توان به استفاده از تمرین های محاسبات ذهنی ( emental computation exercises ) در کلاس های ریاضی و همچنین طرح سوال هایی که پاسخ آماده ندارند و سوال هایی که ایجاب می کنند دانش آموزان عقیده ای را بیان کنند و از آن دفاع نمایند ،اشاره کرد. پاسخ به این گونه سوال ها معمولا مستلزم آن است که دانش آموزان به جای اتکاء به پاسخ های برنامه ریزی شده و طوطی وار ،درباره آنها فکر کنند .گاهی معلمان می توانند از دانش آموزان درباره پاسخی که دانش آموز دیگری داده است ، سوال کنند.در این صورت ، دانش آموزان باید از آنچه در کلاس مورد بحث قرار گرفته است ،آگاه شوند و هر لحظه ، آماده مشارکت در گفت و شنود کلاس باشند. در جریان انجام تکلیف های انفرادی ، معلمان باید بین دانش آموزان حرکت کنند و بر کار آنها نظارت داشته باشند. این توصیه به دو منظور صورت می گیرد، اول این که حضور فیزیکی معلم در کنار دانش آموزان ، دقت و توجه آنها را به تکلیفی که در دست دارند ، افزایش می دهد .دوم که مهم تر از اولی است ، این است که معلم با نظارت بر کار دانش آموزان می تواند در صورت نیاز مساعدت های لازم را به آنها بکند. معلمان باید علاقه و محبت خود را هم به صورت کلامی و هم از طریق ابزارهای غیر کلامی چون : توجه تمام و کمال به دانش آموزان ، حفظ و تداوم ارتباط چشمی با آنان ، لبخند زدن و ایماء و اشاره نشان دهند. ما اغلب فراموش می کنیم که اکثر دانش آموزان برای معلمانی که برای آنها محبت می کنند و معلمانی که آنها را مورد احترام قرار می دهند ، هر کاری را انجام می دهند. در بیش تر موارد، دانش آموزان حاضرند هر کاری بکنند تا تایید چنین معلمانی را به دست آورند. آشکار است که معلمان باید در ابراز علاقه و محبت خویش نسبت به دانش آموزان صادق باشند و گرنه ، احترام آنان نزد دانش آموزانی که ریاکاری و دورنگی می بینند ، رو به افول می گذارد.
منبع: مقاله : ویژگی های معلمان اثربخش - دکتر علی رووف
مهر 94 به گونه ای آغاز شد که ما با کمبود شدید نیروی انسانی مواجه شدیم
27 کلاس ابتدایی بدون معلم
500 ساعت کلاس در دوره اول متوسطه بدون معلم
امیدوارم بتوانیم با تلاش همکارانم در حوزه آموزش این مشکل هرچه سریعتر حل شود
که زنگ مهر به صورت نمادین در دبستان فاطمیه توسط امام جمعه ، فرماندار و دیگر مسوولین به صدا در خواهد آمد

مدیر آموزش و پرورش شهرستان اقلید :آشنایی مسئولین با مشکلات دورترین مناطق محروم کشور از دستاوردهای اجلاس است
مدیر آموزش و پرورش شهرستان اقلید گفت:آشنایی مسئولین با مشکلات دورترین مناطق محروم کشور از دستاوردهای اجلاس است.
به گزارش مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش وپرورش، مجید مسعودی در سی و دومین اجلاس مدیران و رؤسای آموزش وپرورش سراسر کشور که در سالن همایش های بین المللی برج میلاد برگزار می شود، اظهار کرد: برگزاری اجلاس مدیران رؤسا زمینه تبادل اطلاعات، تجربیات و آگاهی مسئولین از مشکلات و معضلات دورترین مناطق محروم کشور را فراهم می کند.
وی افزایش انگیزه و روحیه با نشاط در بین جامعه را از نتایج توافق هسته ای دانست و افزود، بسیاری از مشکلات اقتصادی و ارتباطی در آموزش و پرورش پس از اجرایی شدن توافق حل خواهد شد.
مسعودی، کمبود نیروی انسانی در مقطع ابتدایی و نبود امکانات رفاهی برای فرهنگیان را از مشکلات آموزش و پرورش در شهرستان اقلید برشمرد
انشا الله
نظم و مقررات امتحانی قابل تقدیر است.
از همه ی همکاران کمال تشکر و قدردانی را دارم
با تقدیر وتشکر از همکاران بزرگوار
مقام دومی استانی تحلیل محتوای کتاب قرآن پایه ی هفتم را به آقای غلامرضا رضایی و سرکار خانم زهرا صمدی تبریک می گوییم
مقام سومی استانی ایجاد و بروز رسانی وبلاگ رسمی گر وه آموزشی را به آقای اسماعیل زارعی کردشولی تبریک می گوییم
مقام سوم استان در طراحی سوالات استاندارد زیست شناسی (مفهوم کتاب علوم زیستی ) را به همکار بزرگوار خانم اعظم قلندری تبریک می گوییم
به برگزیدگان استانی طرح سوالات محاسباتی اقتصادهمکاران خانم ها صدیقه قره خانی و مهناز قربانی تبریک می گوییم
آشنايي با مراحل اقدام پژوهي يا پژوهش در عمل و ويژگيهاي هر مرحله
ساکی 1382 به نقل از کلهان ، اقدام پژوهی را رویکردی برای مطالعه و حل مسائل آموزشی توسط معلمان ذکر می کند. موضوعاتی نظیر جو کلاس، مدیریت کلاس، راهبردهای تدریس، مواد آموزشی و رفتار اجتماعی و شناختی دانش آموزان می توانند در مسیر پژوهش حین عمل مورد مطالعه قرار گیرند و بر حسب نیاز، تغییرات لازم در این زمینه ها انجام شود.
پژوهش در عمل يا اقدام پژوهي در واقع نوعي از تحقيق مي
باشد كه توسط خود فرد درگير در يك مسئله براي حل و يا كاهش مشكل انجام مي گيرد. در
اقدام پژوهي موضوع هاي تحقيق همگي ملموس و عيني و مربوط به فعاليت هاي روز مره مي
باشد و هدف آن بهسازي امور و اثر بخشي كردن آن است.
مراحل اقدام پژوهي مراحلي دوري يا حلزوني مي باشد و از اين رو آن را چرخه پژوهش
نيز ناميده اند و با توجه به اينكه روشي منظم و هدفمند مي باشد لازم است براي آن
مراحلي را در نظر گرفت كه به طور خلاصه به اين شرح است:
1- مشخص كردن موضوع و عنوان پژوهش: نخستين گام در هر پژوهش تعيين موضوع مي باشد موضوعي كه انتخاب مي كنيد يا معمولاً مورد علاقه شما مي باشد،يا مربوط به مسئله اي است كه در حين كار براي شما پيش آمده است و مي خواهيد آن را بر طرف كنيد. با اين حال موضوع بايد داراي اين ويژگيها باشد: الف: مورد علاقه شما باشد ب: پژوهش پذير باشد ج: داراي اهميت باشد. د: در توان پژوهشگر باشد ه: منابع اطلاعاتي كافي در اختيار باشد.
2- توصيف
وضعيت موجود و تشخيص مسئله: مطلب بسيار مهم در خصوص پژوهش در عمل دربارة وضعيتي است
كه در آن قرار داريم يعني «اينجا و اكنون»
پس از بررسي وضعيت موجود لازم است رخدادهاي عمدة آن را به صورت منطقي تنظيم نمائيد
و گزارش بايد تلاش كنيد تا وضعيت مورد مطالعه به روشني توضيح داده شد و به طوري كه
خواننده بتواند از وضعيت مورد نظر تصوير واقعي و بدون ابهام و پرسش به دست آورد.
3- گردآوري اطلاعات (شواهد) نوع اول: براي اينكه تصوير روشني از وضع موجود داشته باشيم لازم است داده ها يا اطلاعات لازم را در اين باره جمع آوري كنيم و داده ها را طبقه بندي نمائيم و داده هاي ضروري را از غير ضروري جدا كنيم و در اين مرحله نيز هدف شما عملي و كاربردي است و نه صرفا نظري. گردآوري اطلاعات در اغلب موارد از چهار روش مصاحبه،مشاهده پرسشنامه و اسناد و ارقام حاصل مي شود. كه استفاده از نوع روش در اقدام پژوهي بستگي به موضوع و هدف پژوهش مورد نظر دارد و بهتر است تلاش كنيد كه براي كسب اطلاعات از روشهاي متعددي استفاده كنيد. هدف از گردآوري اطلاعات هم مشخص نمودن وضع موجود به كمك داده ها و شواهد و انتخاب يك راه موقت مي باشد.
4- تجزيه تحليل و تفسير داده ها: پس از جمع آوري اطلاعات و شواهد بايد به كمك آن تصوير به ثبت روشن و گويايي از وضعيت موجود داده شد در تجزيه تحليل و تفسير داده ها مفاهيم زير را بايد مورد تجزيه تحليل قرار داد: مشكل اصلي ريشه هاي اصلي آن عوامل مربوط به ريشه و پيش زمينه ها،نتايج و عواقب منفي آن و نتايج مهم ديگر
5- انتخاب راه جديد به صورت موقت: در اين مرحله بايد تلاش كرد به كمك اطلاعات تفسير شده نخست چند راه اوليه مناسب را در نظر بگيريد. و به راه حل هايي بينديشيد كه عملي باشد و آن راه را به طور عملي اجرا مي كنيد.
6- اجراي طرح جديد و نظارت بر آن: پس از اين كه راه جديد كاملاً طراحي و آماده شد آن را به اجرا بگذاريد و در مرحله اجرا سه ركن اساسي مشاهده،انديشه و عمل را در نظر داشته باشيد.
7- گردآوري اطلاعات و شواهد نوع دوم: براي اين كه دربارة عمل با تغيير جديد داوري كنيد نياز به شواهد داريد كه اين شواهد بايد مبتني بر اطلاعات منظم و منطقي باشد. پس لازم است بعد از اجراي طرح شواهدي را جمع آوري كنيد تا بدان وسيله بتوانيد ادعاي خود را اثبات نماييد .
8- ارزشيابي تأثير اقدام جديد و تعيين اعتبار آن: بايد در اين مرحله داده هاي جمع آوري شده را حل مرحله سوم تفسير و تحليل نمود. و با پرسش هايي بگوئيد تا نتيجه اقدام جديد را به كمك شواهد منطقي ارزيابي نماييد اگر نتيجه مثبت باشد اين اقدام را به عنوان يك راه جديد ادامه دهيد و در غير اينصورت به راه حل هاي ديگر بينديشيد و راه ديگري را پيدا كنيد.
9- تجديد نظر و دادن گزارش نهايي و اطلاع رساني: پس از اعتبار يابي و اعتبار بخشي كار خود اصلاحات لازم و نهايي را در عمل پيشنهادي انجام داده و به عنوان سندي عملي آن را آماده نماييد و بر اساس مراحل تحقيق تدوين و منظم نماييد و گزارش نماييد.
تعیین عنوان يا موضوع پژوهش :
در اقدام پژوهشی ، پژوهشگر به طور اتفاقی با مشکل برخورد می کند ، مثلاً در حین تدریس درس آمارو مدلسازی، معلم دانش آموزان کلاس رامتفاوت با کلاس های هم سطح دیگر می بیند. پس از چند جلسه به این موضوع اطمینان پیدا می کندو چنین شخصی با عنوان و وضعیت درس آمار دانش آموزان یک کلاس برخورد کرده است . مساله ای که یک اقدام پژوه با آن برخورد می کند .مربوط به حوزه ی کاری اوست .در آموزش و پرورش مسائلی ممکن است توجه اقدام پژوهان را به خود جلب کند و آن ها پس از برخورد با مساله به آن بپردازند.
مراحل پژوهش در عمل :
مراحل پژوهش در عمل يا چرخه پژوهش، مراحل كاملاً خطي يا پلكاني نيست. همچنان كه در ويژگي هاي اين نوع از تحقيق اشاره شده است اين مراحل دوري يا حلزوني است. از اين رو آن را چرخه پژوهش نيز ناميده اند. با اين حال چون اين روش نيز منظم و هدفمند است پس لازم است مراحلي را در اين پژوهش در نظر گرفت.
ویژگی های عنوان یک اقدام پژوهی :
1-عنوان باید متضمن مساله اصلی پژوهش باشد .برای یک کار اقدام پژوهی عنوان زیر انتخاب شده است:« بهبود روش تدریس درس آمار در سال دوم دبیرستان » در صورتی که مساله ی اقدام پژوه ، ضعف یادگیری دانش آموزان یک کلاس در درس آمار بود و او با اتخاذ یک روش تدریس جدید و خلاق ، توانسته ، یادگیری دانش آموزان را بهبود بخشد . بنابراین عنوانی که در بر گیرنده مساله تحقیق است « افزایش توان یادگیری دانش آموزان در درس آمار » است .
2-عنوان باید بدون ابهام باشد .پژوهشگری مساله اش ضعف دانش آموزان یک کلاس در درس آمار پایه دوم دبیرستان بوده که با تلاش فراوان موفق شده بود سطح یادگیری آن ها را در حد چشم گیری افزایش دهد . عنوان مناسبی که سزاوار این فعالیت علمی است می تواند چنین باشد :« تقویت یادگیری دانش آموزان یک کلاس پایه دوم دبیرستان در درس آمار با استفاده از روش ...» ولی در عنوان محقق ، نه هدف از مسیر اصلی روشن است و نه زمینه ی تغییر (تغییر چه چیز ؟) و یا عنوان بررسی سطح اعتقادات دانش آموزان یک کلاس از شفافیت و رسایی لازم برخوردار نیست .
3- عنوان باید از چارچوب محیط کاری محقق سرچشمه بگیرد.افزایش اعتماد دانش آموزان در جلسه ی امتحان. افزایش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان. بررسی بین جو سازمانی و مدیریت عنوان های فوق با فرض معلم بودن پژوهشگر به صورت زیر اصلاح می شود . « افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان دختر کلاس پنجم دبستان شهید راحمی شهرستان اسدآباد ». « افزایش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در کلاس چهارم ابتدایی دبستان مهدیه شهرستان اسدآباد» . « رابطه بین جو سازمانی و سبک مدیریت دبیرستان دخترانه اندیشه شهرستان اسدآباد »
4-عنوان
باید تغییر وضع نامطلوب را در جهت بهبودی وارتقاء نشان دهد . در اقدام پژوهشی
تبدیل وضع موجود به وضع مطلوب در عنوان باید نشان داده شود . واژه های زیر تبدیل
وضع موجود به وضع مطلوب را نشان می دهد وبهتر است عنوان با این کلمات آورده شود .
تقویت ،کاهش ،تغییر ، اصلاح ،ایجاد ، حل رفع ، تبدیل ، بهبود ، راهکار عملی، به
مثال های زیر توجه کنید :
5-عنوان باید با مساله هم پوشی داشته باشد . اگر پژوهشگری برای حل مشکل رفتاری یک دانش آموز تلاش کرده باشد عنوان زیر با مساله ای که محقق دنبال کرده هم پوشی ندارد :« حل مشکل رفتاری دانش آموزان » اصلاح شده آن به شکل زیر است :« حل مشکل رفتاری یک دانش آموزپایه دوم ابتدایی»یا اگر محقق برای افزایش انگیزه دانش آموزان یک کلاس تلاش کرده باشد عنوان زیر با مساله پژوهشگر هم پوشی ندارد .« افزایش انگیزه دانش آموزان » که آن را به صورت افزایش انگیزه دانش آموزان یک کلاس پایه دوم متوسطه رشته ریاضی در درس آمار و مدلسازی » می توان اصلاح کرد :
بیان مساله :
منظور از بیان مساله این است که مشکل به خوبی شناسایی شود و ابعاد و جنبه های آن از زوایا ی بیشتری مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد . توصیف وضع موجود و پرداختن به اهمیت وضرورت عنوان جزیی از بیان مساله است که در واقع ساختار اصلی و استخوان بندی فرآیند یک فعالیت است . از :
الف) توصیف وضع موجود ب) اجرای راه حل و نتیجه ج) توصیف وضع مطلوب
توصیف وضع موجود :
بخش اصلی بیان مساله را توصیف وضع موجود تشکیل می دهد . در توصیف وضع نامطلوب کمبودها، ضعف ها، نارسایی ها ،کاستی ها ، عیب ها و نقص ها و مخصوصاً عواملی که لازم است تغییر یابد از زوایا وابعاد گوناگون مورد بحث وبررسی قرار داده می شود . « اقدام پژوه کسی است که برای تغییر وضعیت موجود وضعیتی که در بیان مساله شرح داده شده است در جهت بهبود تلاش می کند . این وضعیت ممکن است در مقایسه با شرایط هم سطح و مشابه کار اقدام پژوه ، وضع نامطلوبی باشد ، مانند ناسازگاری یا گوشه گیری یک دانش آموز یا ضعف درسی دانش آموزان یک کلاس و در مقایسه با سایر کلاس ها یا ضعف بهره وری بخشی از اداره در مقایسه با سایر بخش ها ... » ممکن است وضعیت مورد نظر ، در مقایسه با الگوی مطلوب وبهتری که در ذهن اقدام پژوه وجود دارد وضعیت مطلوبی نبوده امّا در مقایسه با شرایط هم سطح مشابه کار اقدام پژوه وضعیت مشابهی داشته باشد مانند مدرسه ای که از نظر درسی مشابه مدرسه های دیگر است امّا اقدام پژوه با طرح های ابتکاری بنا دارد آن را ارتقاء بخشیده و به وضعیت بهتری تبدیل کند .
در زیر نمونه هایی از توصیف وضعیت موجود آورده شده است :
نمونه 1:
مساله تحقیق :« بی علاقگی دانش آموزان سال سوم رشته انسانی
در درس فلسفه و منطق »
عنوان تحقیق :« افزایش میزان علاقه مندی دانش آموزان یک کلاس (سوم متوسطه ) به درس
فلسفه و منطق» برخورد با مساله (تشخیص مساله) و توضیح وضع موجود .
به عنوان دبیر فلسفه سعی می کردم درس فلسفه و منطق را به صورت جزوه خلاصه کرده و
دانش آموزان را وادار کنم تا آن را بنویسند ، ولی احساس می کردم که آن ها علاقه ای
به این درس نشان نمی دهند . تا این که روزی دانش آموزان در حال نوشتن جزوه بودند
که متوجه شدم ، آن ها به لحاظ جسمی و روحی خسته می شوند و بی علاقگی از نگاه آنها
خوانده می شد . از آن جا که درس فلسفه و منطق دارای واژه ها ی نامأنوسی است دانش
آموزان گاه گاه در نوشتن آن ها دچار اشتباه می شوند . تمام انرژی دانش آموزان صرف نوشتن
می شد و فرصت برای بحث و تفکر و طرح سوال باقی نمی ماند . فضای کلاس ، خشک و بی
روح بود و هیچ رغبت و انگیزه ای از جانب دانش آموزان مشاهده نمی شد . و... )
نمونه 2 :
مساله تحقیق :« ضعف یاد گیری دانش آموزان یک کلاس اول راهنمایی در درس زبان انگلیسی » عنوان :« ارتقای یادگیری دانش آموزان یک کلاس اول راهنمایی در درس زبان انگلیسی» برخورد با مساله (تشخیص مساله )امروزه با توجه به گسترش وسایل ارتباطی از قبیل شبکه جهانی اینترنت و غیره برای دستیابی به دانش نوین و سازگاری با محیط و جامعه ای که دائم در حال تغییر است یادگیری زبان انگلیسی به صورت یک ضرورت در آمده است . هر چه سطح تحصیلات دانش آموزان و دانش جویان بالا می رود نیاز به آموزش زبان محسوس تر می شود زبان انگلیسی در تمام رشته های تحصیلی تنیده شده . دانش آموز در هر رشته ای که بخواهد ادامه ی تحصیل بدهد ناگزیر از یادگیری زبان است . افت تحصیلی زبان نه تنها ناکامی های تحصیلی را در پی داشته بلکه سالیانه میلیاردها ریال هزینه روی دست تصمیم گیران مسائل آموزشی باقی می گذارد .
اهمیت وضرورت تحقیق :
قسمتی از بیان مساله به اهمیت و ضرورت تحقیق مربوط می شود و در واقع زیانها و عواقب ناگواری که مشکل بر جای می گذارد در توضیح اهمیت وضرورت تحقیق آورده می شود ارزش وثمر بخش بود کار محقق وحیاتی ومهم بودن در تشریح ضرورت تحقیق منعکس می شود و محقق با پردازش ماهرانه ضرورت واهمیت تحقیق می تواند حس همکاری و تشریک مساعی دیگران برای پیشبرد مقاصد خود و رفع مشکل جلب نماید . به نمونه 2 مربوط به درس زبان توجه کنید .« با توجه به این که ضعف دانش آموزان این کلاس در درس زبان موجب اتلاف وقت و عقب ماندگی آن ها نسبت به دانش آموزان دیگر می شد . و به اعتماد به نفس آنها لطمه وارد می کرد . و از طرفی چون علائم موفقیت یک معلم ، عملکرد کلاس ، در درسی است که او تدریس می کند خود به خود اهمیت و ضرورت تحقیق برای من بارزتر می شد .
شواهد 1 :
در شواهد 1، اطلاعات ومعلوماتی را که برای تبیین مساله حاصل شده است ، به کمک اسناد ومدارک (ارقام ، اعداد ، جداول ، نمودار ، ) ملموس تر ، گویاتر، عینی تر ، تجربی تر و سنجش پذیر تر می شود . اگر در بیان مساله ، بی رغبتی دانش آموزان نسبت به موضوع درسی شرح داده شد ، در شواهد 1 این بی رغبتی با ثبت اعداد ، ارقام و نمودار باید نشان داده شود و اظهار نظرات آن ها در رابطه با این بی رغبتی شان لازم است به صورت مکتوب در آید . در شواهد 1 معلومات به دست آمده هر چه دقیق تر ، مستدل تر و مستندتر تشریح وتنظیم بشود . در مقایسه آن با شواهد 2 ( که مربوط به وضعیت مطلوب است ) ، تغییرات واصلاحات ایجاد شده قابل سنجش تر خواهد بود . در توصیف مساله نمونه2 ،اقدام پژوه ادعا کرده بود که دانش آموزان در درس زبان انگلیسی بسیار ضعیف هستند . او برای تهیه وتکمیل اسناد و شواهد خود از دانش آموزان امتحانی در خصوص درس زبان به عمل می آورد ونمرات آنان را ثبت می کند و برای این نمرات جدول فراوانی مربوط به توزیع نمرات آن ها را تنظیم می کند
20 -17 17-13 13- 9 9- 5 5-
نمرات دانش آموزان
3 9 10 5 3
فراوانی
شواهد 1 اطلاعاتی که باید دارای ویژگی های زیر باشند :
1- عینی ویا بر مبنای اعداد و ارقام قابل مقایسه باشد .
2- مبتنی بر قضاوت محقق نباشد . وقتی محقق ادعا می کند وضع درسی کلاس بد است ، در شواهد 1 باید نمره های کلاسی ارائه شود تا دیگران بتوانند به راحتی بر ضعف کلاس داوری کنند و حداقل منظور محقق را از ضعف بدانند .
3- برای اثبات وضع موجود گزارش ضعف کاری یک هفته ملاک نیست مثلاً در ارتباط با درس زبان ، نمره ها چند بار امتحان لازم است . و اظهارات یکی دو روزه حتی هفته ای در مورد بی رغبتی کسی نسبت به چیزی که نمی تواند ملاک درستی باشد .
4- فقط مساله را باید به اثبات برسانند نه جوانب آن را . در عنوان « بالا بودن توان درسی یک دانش آموز با حل مشکل گوشه گیری او » شواهد اگر منحصر به وضعیت رفتاری خود باشد کافی نیست . برای نشان دادن بی رغبتی دانش آموزان به یک درس ، گزارش نمره ها کافی نیست بلکه باید شواهد مبنی بر بی رغبتی آنان نسبت به درس ارائه شود . از قبیل نتایج تست ها یا سوالات رغبت سنج یا اظهارنظرهای دانش آموزان دیگر .
گرد آوری اطلاعات و روش های آن :
« گرد آوری اطلاعات مرحله ای از اقدام پژوهی است که در آن محقق ، به منظور پیدا کردن یک یا چند راه حل ، برای بهبود وضع موجود و تبدیل آن به وضع مطلوب کوشش کند .» محقق در گرد آوری اطلاعات باید به نکات زیر توجه کند :
1- گرد آوری اطلاعات به منظور دستیابی به راه حل های مناسب
انجام می پذیرد .
2- قبل از هر چیز ، علل وعواملی که موجب مساله شده است باید شناسایی شود .
3- برای گردآوری اطلاعات از چهار روش مصاحبه ، مشاهده و اسناد و مدارک می توان استفاده
کرد .
4- منابع گرد آوری اطلاعات عبارتند از : خود یا افراد مورد
مطالعه. نزدیکان فرد یا افراد مورد مطالعه. افراد متخصص در موضوع مورد نظر. کتاب
ها ، نشریه ها ، مجله ها و روزنامه ها. طرح های پژوهشی .اموری که با مساله در ارتباط هستند.رایانه و ...
5- محقق در هنگام گرد آوری اطلاعات ، لازم است تمامی
فعالیت های خود را با زمان بندی یادداشت کند . ویژگیهای دقیق منابع را ثبت کند و
هیچ عملی یا نکته ای را که با مساله ارتباط دارد ، کوچک تلقی نکند . 6- کارهای دیگران را که در پیرامون یا مرتبط با این کار انجام داده اند
حتماً محقق مطالعه کند .
ارایه راه حل:
پژوهشگر با استفاده از اطلاعات به دست آمده و تجزیه وتحلیل آن ها ابعاد وجوانب مشکل را به طور دقیق وشفاف شناسایی می کند . البته تشخیص مشکل وبه دست آوردن آگاهی بیشتر در مورد علل و عوامل آن ، حاصل مطالعه وضعیت موجود ، از طریق تکیه بر اطلاعات جمع آوری شده می باشد . وهدف پژوهشگر نیز در این مرحله پیدا کردن تغییر وضعیت موجود است . در ضمن تشخیص راه حل مناسب ، بهتر است به روش تصمیمات مشارکتی صورت بگیرد . زیرا نظر جمعی نسبت به نظر فردی از ارزش و وجاهت علمی و عملی بیشتری برخوردار است .بدون مشورت و نظر خواهی از دیگران ابداع راه حل مناسب به آسانی میسر نخواهد شد .
انتخاب راه حل
مرحله انتخاب راه حل به تفکر بیشتری نیاز دارد . پژوهشگر در انتخاب راه باید از نظرات سازنده افراد با تجربه بهره بجوید . وبا استفاده از اطلاعاتی که در اختیار دارد، در وهله اول لازم است چند راه را در نظر بگیرد وآنها را ارزیابی کند و نیز باید معایب ؛ محاسن و اثر بخشی این راه حل ها را به استناد شاخص ها و معیارهایی که در اختیار دارد با هم مقایسه کند و اگر تشخیص داد یکی از آن راه ها برای بهبود بخشی وضع موجود از همه کارسازتر است ، باید آن را به طور مستند دقیق ومستدل تشریح کند . و علت حذف راه حل های دیگر را نیز باید بیان کند .
توصیه جهت انتخاب راه حل بهتر
1- همیشه در نظر داشته باشید که راه حل مورد نظر به
اطلاعات کافی استوار باشد .
2- هر چه اطلاعات جمع آوری شده درباره راه جدید بیشتر ومنطقی تر باشد ، امکان
توفیقتان بیشتر خواهد بود .
3- در انتخاب راه حل شتاب به خرج بدهید .
4- همیشه متتظر اتفاق های پیش بینی نشده باشید .
5- پس از انتخاب راه حل جدید طرحی برای آن تدوین کنید وچگونگی اجرای راه جدید را به تصویر بکشید .
( برنامه ریزی ) .
چه فعالیتهایی ؟ توسط چه کسی ؟ با چه وسایلی ؟ چگونه ؟ از جمله پرسشهایی است که در برنامه ریزی باید به آن پاسخ دهید .
6-راه جدیدتان حتماً باید در ارتباط با پرسش اساسی پژوهشتان باشد . یعنی این پرسش که « درباره این وضعیت چه کاری می توانم انجام دهم » ، راه شما در حقیقت پاسخ به این سوال اصلی است .»( قاسمی پویا ، 1382 ، صصص 61 ، 62 ، 63 )
مثال :مساله تحقیق:« ضعف توان یادگیری مفاهیم و اصطلاحات … ارائه شده در درس زمین شناسی در یک کلاس درس» عنوان تحقیق : « افزایش توان یادگیری مفاهیم و اصطلاحات …درس زمین شناسی دریک کلاس پایه سوم دبیرستان ، رشته تحصیلی تجربی »
ارائه راه حل : . . . چهار راه حل ارائه شد ، اولی به علت
هزینه زیاد قابل اجرا نبود دومین راه حل چون با فاصله زمانی یک ماه صورت می گرفت
تصور می رفت که بازدهی چندانی نداشته باشد ، راه حل سوم به علت محدود بودن امکانات
مدرسه میسر نبود . امّا راه حل چهارم نحوه مشارکت دانش آموزان را فراهم می کند و
دانش آموزان را با انگیزه قوی به تلاش و تکاپو وا می دارد مناسب بود .
اعتبار بخشی راه حل :
« تائید صاحب نظران ، نخبگان ، متخصصین و افراد هم فن از مهم ترین و ارزشمندترین عامل اعتبار بخشی راه حل محسوب می شود . ونیز پژوهشگران ، همکاران ، فرادستان ، مراجعان ، جامعه علمی و عموم مردم از نظر عوامل صالح ارزیابی کننده راه حل هستند که پژوهشگر باید آنها را مورد لحاظ نماید .» (ساکی ، 1383 ، ص 195 )
اثرات اعتبار بخشی عبارتند از : موجب افزایش اعتماد به نفس پژوهشگر می شود . به کار محقق مقبولیت می بخشد .ضرر اجرای راه حل مورد ادعای محقق کاهش می یابد . جو مشارکت در بین همکاران تقویت می شود . از ابهامات کاسته می شود .
اجرای راه حل :
در اجرای راه حل هر چه قدر برنامه ریزی و پیش بینی دقیق باشد ، باز هم نمی توان حوادث و رویدادهای غیر مترقبه را برآورد کرد . فقط در مرحله اجرا و حرکت است که کارها به زلالیت می رسد وبرای حوادث و مشکلات پیش بینی نشده راهکارهای مناسب به دست می آید . لذا لازم است پژوهنده برای اجرای طرح خود از روابط انسانی قوی برخوردار گردد تا بتواند از مدیریت فردی و جمعی دیگران بهره مند شود .
بطور کلی برنامه ریزی برای هر راه حلی باید شامل فرآیند ذیل باشد .
1- توصیف اقدام بهینه (در سطح فردی )
2- تشریح اقدام بهینه به صورت نوشتاری و توزیع آن میان
افراد درگیر با اجرای طرح
3- تدوین فهرست هر کوشش و قدم های مربوط و چگونگی انجام آن .
4- چگونگی به عمل آوردن قدم های مورد نظر .
در توصیف اقدام بهینه ( اجرای راه حل جدید ) باید نکات زیر رعایت شود : 1- اقدام مورد نظر باید به صورت دقیق چنان توصیف شود که رویدادهای واقع شده در مدت اجرای طرح آشکار شود .
2- متشکل از داده های کمی وکیفی باشد .
3- باید بتوان داده را به نظم در آورد تا توصیف اقدام میسر شود .
4- مثال : استفاده از روش تسلط یاب برای بهبود یادگیری درس
ریاضی سال اول راهنمایی
نمونه
ای از برنامه ریزی یک محقق برای همه مراحل اقدام پژوهی
1- مطالعه در مورد مساله 2- تدوین ونوشتن چگونگی تشخیص
مساله 3- تدوین انگیزه و هدف 4- نوشتن وضع موجود و
ضرورت مساله 5- به دست آوردن شواهد یک همراه با نوشتن آن 6- گرد آوری اطلاعات برای
حل مساله 7- تدوین ونوشتن انتخاب راه حل 8- اعتبار بخشی راه حل 9-
اجرای راه حل 10- نتیجه گیری11- نوشتن نتیجه گیری12- به دست آوردن شواهد 2 همراه
با نوشتن 13- تدوین پیشنهادها 14- نوشتن و تدوین پیوست و منابع 15- بازنگری و پاک نویسی
گزارش اقدام پژوهی
توضیح اجمالی در مورد اجرای بهتر راه حل
انتظار می رود که با اجرای راه حل منتخب اقدام پژوه وضعیت موجود به وضعیت مطلوب تبدیل شود . اجرای راه حل برگزیده شده باید از زوایا ، جوانب و ابعاد گوناگون مورد بررسی قرار بگیرد ، تا کسانی که به نحوی از انحاء در اجرای آن سهیم هستند دید روشن و شفافی نسبت به آن به دست آورند . « برای این منظور ضرورت دارد در جلسه های توجیهی ، اقدام بهینه به طور مشروح بیان شود و رئوس اقدام مورد نظر و چگونگی انجام آن نوشته شده و میان اعضاء توزیع شود . سپس طبق برنامه به اجرای اقدام پژوهی پرداخته شود . »
شیوه شناسایی راه حل در اقدام پژوهی کشف
وشناسایی راه حل بهینه مستلزم اقدامات زیر است :
1- به راه حل هایی باید اندیشید که امکان عملی بودن آنها مقدور باشد .2- تجزیه
وتحلیل اطلاعات گردآوری شده و نتایج به دست آمده از مراحل مختلف تحقیق ، اساس
شناسایی راه حل است .3- آزمون فرضیه ها به روش علمی و آماری4-
نظر خواهی از همکاران و افراد مجرب که به منبع مشکل نزدیک تر
هستند.5- پرهیز از شتاب زدگی6- راه حل در دل خود مشکل نهفته است . لذا با تبیین
دقیق وضع موجود ٬
راه حل مناسب به تدریج مکشوف می شود.7- توجه به اقدامات و ابداعات پژوهشگران دیگر8-
مقایسه راه حل های ارائه شده به منظور انتخاب راه حل مناسب .
نتیجه گیری :
« نتیجه گیری مرحله ای از اقدام پژوهی است که تغییرات مثبت و ابعاد مختلف وضع موجود را تشریح می کند . در این مرحله محقق ثمره زحمات خود و همکارانش را ارائه می دهد . و احساسات خود ارزشی اطمینان آنان را افزایش می دهد . تاثیر اجرای راه حل و تغییرات حاصل از آن در جریان نتیجه گیری تبیین می شود و این نشان دهنده این است که مشکل شناسایی شده تا چه میزان رفع گردیده است . نتیجه گیری در واقع مبنای پیشنهادات و سر آغاز تحقیقات دیگر بشمار می آید . بطور کلی در نتیجه گیری موارد زیر باید ملحوظ گردد .
1- توصیف دقیق وضع موجود ، با همه زوایا و ابعاد و جهات ،
به گونه ای که خواننده گزارش یا شنونده آن کاملاً قانع شود که وضع موجود تغییر
یافته وبه وضعیت بهتری تبدیل شده است .
2- در هنگام توصیف وضع مطلوب ، اشاره هایی هم در همان بعد به وضع موجود ( وضع
نامطلق ) بشودتا گزارش هر جزء ملموس تر وعینی تر ارائه شود .
3- در همین خصوص ٬ به نتایج کار محققان
دیگر هم اشاره شود و تا جایی که ممکن است به گزارش فعالیت ها هم با توجه به
تغییراتی که ایجاد کرده و نتایجی که به دست آورده اند
پرداخته شود .
4- سعی شود با عنایت به بخش توصیف وضع موجود در مقابل هر وضعیتی که از آن گزارش
شده است گزارشی هم از وضع مطلوب گزارش شود »
مثال :
اگر در توصیف وضع موجود آمده بود : « دانش آموزان نسبت به درس ریاضی ٬ اظهار بی علاقگی می کردند . » در توصیف وضع مطلوب یا نتیجه گیری ٬ ذکر شود که « دانش آموزان نسبت به درس ریاضی اظهار علاقه مندی می کردند .» با این جملات می توان تغییرات مطلوب تر و خیلی بیشتر به ترتیب بیان کرد :در کلاس فیزیک نشاط و شادابی دیده می شود. کلاس فیزیک به یک کلاس شاداب تبدیل شده است. در کلاس فیزیک نشاط و شادابی غیر قابل توصیف است .
5- سعی شود در ساخت ترکیب جملات از اغراق دور شود . همچنین
تلاش شود از جملاتی که وضع موجود را ضعیف تر از آن چه هست نشان می دهند خودداری
شود . محقق آن قدر باید دقیق باشد که نقش جملات و کلمات را درست متناسب با شرایط
موجود به کار برد » بدیهی است که این نکته ٬ در توصیف وضع موجود ( در
بیان مساله ) هم باید مد نظر باشد . به عنوان نمونه کسی که وضع موجود در کلاس
فیزیک را توصیف می کند ٬ یکی از جمله هایی که نوشته٬
ممکن است این جمله باشد :در کلاس فیزیک نشاط وشادابی دیده نمی شود .در کلاس فیزیک
هیچ نشاط و شادابی دیده نمی شود .در کلاس فیزیک نشاط و شادابی به ندرت دیده می شد .در
کلاس فیزیک هیچ نشاط و شادابی دیده نمی شد .
توصیه می شود وضع مطلوب با جملات زیر آغاز شود : دانش آموزان از نظر روحی و جسمی
خسته نمی شوند . روح پرسشگری و بحث به کلاس حاکم بود و ...دانش آموزان سال سوم
رشته ریاضی یک کلاس به علت نداشتن اعتماد به نفس در بخش هایی از کتاب حسابان به
خصوص در حل تمرینات ضعیف بودند اعتماد به نفس دانش آموزان بالا رفته بود و با
آرامش در کلاس حضور پیدا می کردند . و با علاقه به استقبال حل تمرینات کتاب حسابان
می رفتند .
شواهد 2 :
پژوهشگر برای این که ثابت کند نتیجه تحقیق ٬ تغیییرات مثبتی را در پی داشته و در رفع مشکل موثر واقع شده ٬ نیاز به ارائه شواهد و توضیحات دقیق دارد . این شواهد باید مبتنی بر اعداد و ارقام و مدارک قابل سنجش باشد . شواهد 2 باید مورد تائید افراد نخبه و متخصص قرار بگیرد و با دلیل و مدرک همراه باشد . برای نمونه ممکن است که پژوهشگر مدعی شود که با اجرای راه حل جدید اعتماد به نفس دانش آموزان الف را (20% ) بالا برده ٬ این ادعا در صورتی قابل قبول است که با مدرک موثق نمرات حاصل از اجرای تست مخصوص اعتماد به نفس پیش از اجرای راه حل جدید ٬ با نمرات پس از آن مقایسه شود تا نتیجه مورد ادعای او (20% افزایش ) ثابت گردد . گزارش شواهد 2 با فعل های زمان گذشته ی ساده باید نوشته شود .« گزارش شواهد 2 بهتر است به گونه ای تنظیم شود که اطلاعات آن قابل تطبیق با شواهد 1 باشد به عبارت دیگر اطلاعاتی در شواهد 2 ارائه می شود بهتر است با اطلاعاتی که در شواهد 1 ارائه می شود سنخیت داشته باشد .
تجانس شواهد 1 و 2 :
1- با توجه به اینکه شواهد 1 وضع موجود را توصیف می کند و شواهد2 وضعیت مطلوب را تشریح می کند٬لذا فرآیند اقدام پژوهی لازم و ملزوم یکدیگرند .
2- اطلاعات شواهد 1 باید با اطلاعات شواهد 2 قابل مقایسه باشد .
3- ابزار گرد آوری اطلاعات در شواهد 1 با ابزار گردآوری اطلاعات در شواهد 2 باید
سنخیت داشته باشد .
4- شواهد 2 در توصیف و تبیین وضع مطلوب باید متناظر با شواهد 1 در وصف وضع موجود
باشد .
چند توصیه برای شواهد 2
در این مرحله می توانید برای داده های به دست آمده پوشه ای
جداگانه با طبقه بندی خاص فراهم سازید .
بیشتر بر داده هایی باید تکیه داشته باشید که به روشنی نشانگر ایجاد تغییر مطلوب در وضع موجود باشددر این قسمت نیز تاکید می
شود هر چه داده های شما منطقی تر و جامع تر باشد بهتر می توانید ادعایتان را ثابت
کنید .
پیشنهادها :
پژوهشگر در این مرحله مشخص می کند که چه کسانی می توانند از نتایج تحقیق او استفاده کنند . جنبه های کاربردی تحقیق و این که نتایج در کجا و در چه مواردی باید به کار گرفته شود ٬ با دادن پیشنهادها معین می شود.
در این مرحله لزوم استمرار کار تحقیق و علت ارزشمند بودن
نتایج آن چه در جریان تحقیق پیش آمده و کارهایی که دیگران در جهت تکمیل کار تحقیق
باید انجام دهند آشکار می شود . مسلماً یک محقق نمی تواند خاتم المتفکرین باشد و
راه او راه نهایی و خالی از ایراد نخواهد بود . در مرحله پیشنهادی پژوهشگر نکات
قوت و ضعف کار خود را بیان می کند تا در آینده افراد دیگر و یا خود او بتواند آن
را دنبال کنند .
اقدام پژوه با توجه به تجربه گران بها و دانش ارزنده ای که به دست آورده پیام و
پیشنهادش ٬
با نور خرد همراه است و می تواند چراغ هدایت سایرین باشد . در ضمن پیشنهادات باید
به اهداف تحقیق و موضوع تحقیق مربوط باشد . به طور کلی در این مرحله محقق مدعی است
که گوشه ای از حقیقت را کشف کرده و بر دانش انسان افزوده است .
ویژگی های گزارش یک تحقیق
1- گزارش باید به لحاظ ترتیب و توالی مطالب و موضوعات جالب و جذاب باشد .
2- گزارش تحقیق نباید به رنگ غرض ٬ تعصب و به یک سو نگری آلوده شود .
3- گزارش باید به نثر سلیس ٬ روان نوشته شود .
4- در گزارش تحقیق از به کار بردن واژه های دو پهلو ٬ مبهم و اغراق آمیز باید اجتناب کرد .
5- مراحل
تدوین گزارش تحقیق الف ) مطالب مقدماتی ( صفحه ٬
عنوان ٬
چکیده و تشکر و قدردانی ) ب ) محتوای مطالب یا متن گزارش ج ) پیوست ها د ) منابع
نمونه اي از اقدام پژوهي لالی ناشی از ترس و خجالت
مقدمّه :
اختلال در تکلم ٬ انواع گوناگون دارد عامل
نوعی از این اختلال عضوی می باشد که در این جا مورد بحث ما نیست . نوع شایع آن
لکنت زبان است .گاهی اوقات فرد٬ قادر به تکلم نیست که آن
را «لالی عاطفی » می نامند . لالی انتخابی یا گنگی اختیاری ٬
ناتوانی انتخابی در سخن گفتن را گویند .گاهی اولیای مدارس یا والدین از دانش
آموزان به دلیل اینکه در مدرسه یا در مقابل افراد خاص ٬
صحبت نمی کنند ٬
شاکی هستند . در واقع این گروه از دانش آموزان ٬
قدرت تکلم داشته و مشکل بیان دارند . ولی در یک مکان خاص از صحبت کردن امتناع می
ورزند . و این موقعیت اغلب مدارس است . این دانش آموزان ٬
ممکن است در مکانهایی که صحبت می کنید از نظر روانی هیچ گونه مشکلی نداشته باشند ٬
ولی بسیار دیده شده است که اختلالات رفتاری دیگری نظیر پرخاشگری ٬
لجبازی و یا حالات وسواسگرانه از خود نشان می دهند . بسیار کم رو و خجالتی به نظر
می رسند . ولی اگر خوب دقت کنیم ٬ خواهیم دید که همین بچه
های به ظاهر کم رو و گوشه گیر خیلی سریع تر با بچه های دیگر ارتباط کلامی برقرار
می کنند .
در حالی که کودکان ٬ با لالی انتخابی در مکان مورد نظر خود برای امتناع
از تکلم حتی با یک نفر هم ارتباط کلامی برقرار نمی کند . ارتباطهای غیر کلامی آنها
با هم کلاسیهای عادی است . در بازیهای دسته جمعی شرکت می کنند . باهوش و مستعد
هستند و در انجام تکالیف ٬ منظم و مرتب می باشند .
عوامل روانی در بروز این مشکل نقش عمده ای دارد . در این تحقیق ٬
نمونه مورد نظر ما مشکل خجالت وکم رویی و ترس از معلم را تواماً داراست . چنین به
نظر می رسد که این عوامل ٬ بیشترین اثر را در بروز
لالی وی داشته باشد .
توصیف وضعیت موجود و تشخیص علل مسئله
روز بازگشایی
مدرسه ٬
وقتی مدیر مدرسه ٬
لیست دانش آموزان یکی از کلاسهای دوم راهنمایی را به من داد ٬
وارد کلاس شدم و بعد از سلام و احوالپرسی و معرفی خود و رشته تدریسم ٬
نوبت به معرفی و آشنایی بچه ها رسید . بچه ها یکی یکی خود را معرفی کردند ؛ به
نیمکت سوم که رسید ٬ یکی از بچه ها همین که دهان باز کرد و نامش را با لکنت گفت : م . م . م . (مریم ) هیاهویی در کلاس بر پا
شد « خانم این حرف نمی زنه » خانم پارسال هم همینطور بود . « خانم لال نیست » و
بالاخره بچه ها با سر و صدای زیادی او را معرفی کردند . مریم سکوت کرده بود . از
ظاهر قضیه معلوم بود که می خواهد حرف بزند ؛ ولی چیزی مانع صحبت کردنش می شود هفته
اول گذشت و هر هفته 6 ساعت در آن کلاس تدریس داشتم . در تمام ساعات تدریسم مریم
سکوت اختیار می کرد و چیزی نمی گفت به دنبال علت مسئله بر آمدم . با مطالعه منابع
و صحبت والدین دلایل این مشکل را چنین یافتم :
- افراط و زیاده روی در محبت مانع رشد و تکامل فرد می گردد . بچه هایی که در محیط خانواده تمام خواسته های آنها بدون چون و چرا انجام می گیرد در محیط
اجتماع انتظار دارند تمام آرزوهای آنان به فوریت بر آورده شود . در صورت عدم توفیق
و روبرو شدن با شکست ٬ تصور می کنند که همه علیه آنان قیام نموده و عداوت
دارند در نتیجه ترسو و حتی خود خواه می شوند .
- با توجه به شواهد و مدارک به دست آمده ٬ می توان گفت ٬
مریم از نظر خانوادگی هیچ مشکلی نداشته و احساس ناتوانی و عدم سازش و مشکل عاطفی
هم در وی مشاهده نگردیده ٬ اما آنچه را که می توان
بیان کرد ممکن است ضربۀ روحی وارده ناشی از تنبیهی باشد در مکانی خاص .
تنبیه خشن ترین و نامطلوب ترین ٬ روش تغییر رفتار است .
البته تنبیه همیشه باعث کاهش رفتار نامطلوب نمی شود ٬
بلکه موقتاً آن را وا پس می زند . رفتار واپس زده برای همیشه در خزانۀ رفتاری فرد باقی می ماند . گاهی اتفاق می افتد که
فرد تنبیه شده برای احتراز تنبیه به رفتاری که تنبیه می شود نپردازد و رفتارهای
دیگری را جانشین آن کند ؛ مانند دلیل تراشی ٬
خیال پردازی ٬
همانند سازی و هم سکوت مطلق ویا لالی عاطفی .
خجالت یکی از علل احساس حقارت است . احساس حقارت از ارزیابی نادرست خویش سرچشمه می گیرد واین احساس ٬ وقتی برای فرد پیش می آید که خود را پایین تر از حد مطلوب ببیند وفکر کند که به آن چه خود را شایسته آن می داند ٬ نرسیده است . خانواده ٬ نقش مهمی در ایجاد این احساس دارد و برخورد معلمین و هم سالان در محیط رقابت آمیز مدرسه ٬ مقایسه دانش آموزان با یکدیگر ٬ احساس حقارت را سبب می شود .
گرد آوری اطلاعات شواهد1
هنگامی که به طور قطع و یقین مشکل را احساس کردم پرسش و
پاسخهایی در کلاس با هم کلاسیهایش انجام دادم.مطمئن شدم که مریم از نظر عضوی و
تکلم هیچ مشکلی ندارد . دوستانش اقرار کردند که وی در زنگ تفریح با آنها صحبت می
کند . قبل از هر چیز از دور نظاره گر رفتار او شدم از پشت پنجره دفتر مدرسه او را
مورد مشاهده قرار دادم ؛ متوجه تحرک و نشاط او در صحبت کردن با دوستانش شدم .
تاکنون حدود دو ماه از سال تحصیلی می گذرد و مریم دروس شفاهی را با خطی زیبا روی
تخته می نویسد چندین بار با خانواده او تماس گرفتم . در رابطه با این مشکل با مادر
وی صحبت کردم . برای برقراری روابط عاطفی بیشتر با او رابطه خانوادگی برقرار کردم
. برقراری رابطه عاطفی ٬ توانست روحیۀ پر نشاط وی را حفظ کند ؛ ولی باز هم او در حضور معلم و اولیای مدرسه صحبت نمی
کرد .
تجزیه و تحلیل داده ها
پس از مطالعه رفتار مریم و بحثهایی که انجام شد اطلاعات حاصله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . کلیۀ داده های مکتسب یادداشت شده ٬ همگی بیانگر این مساله بود که مریم از نظر فیزیکی هیچ مشکلی برای صحبت کردن ندارد . علل صحبت نکردن وی تا اندازه ای مشخص و فهرست وار نوشته شده که به طور خلاصه این گونه بود .
- علت ترس ٬
تحقیر و تنبیه توسط معلم یا معلمین سالهای قبل ؛- اظهار حساسیت بیش از حد مریم
توسط خانواده ؛ - تنبیه به دلیل پرحرفی و شیطنت بچه گانه مریم ؛
- تداوم سکوت به علت کم رویی و مقابله با نگاههای سئوال انگیز دوستان و اطرافیان . اجرای طرح جدید و نظارت بر آن. بعد از تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست
آمده از وضعیت مریم برای معالجه او « تشویق » را بر گزیدم . چون به نظر من روحیه
لطیف او با تشویق دگرگون می شد . هنگامی که با خط زیبا بر تخته کلاس می نوشت و
تمرینها را انجام می داد با تشویق کلاسی ٬ او را ترغیب به صحبت
کردن می نمودم .گاهی جوایز به او داده می شد . در سئوالی که به صورت شفاهی از او
می شد ٬
چون کتبی پاسخ را می نوشت ٬ نصف نمره به او تعلق می
گرفت . اگر چه این موضوع او را می آزرد ولی ترجیح می داد که کلیه سئوالها را کتبی
پاسخ دهد .با سپردن مسئولیت به او نتیجه ای حاصل نشد
چرا که وی در جایی که نیاز به صحبت کردن بود درگوشی با بقیه صحبت می کرد . و بیشتر اوقات از پذیرفتن مسئولیت سرباز
می زد . ارتباط را با خانواده اش نزدیک تر کرده ٬
گاهی اوقات با مادر مریم هماهنگی می کردم و در ساعت مقرر به خانه آنها می رفتم .
ولی او فقط با سر جواب سلام مرا می داد . کلیه راههای مورد نظر آزمایش شد علاقه
مندی مریم با من بیشتر می شد ؛ ولی باز هم صحبت نمی کرد . با مشورت و کسب تکلیف از
مدیر آموزشگاه و راهنمای مشاور آموزشگاه نتیجه گرفتم که باید مدرسه مریم عوض شود
در جایی که به دور از چشم همکلاسیها و معلمین باشد . پیشنهاد اولیای مدرسه این بود
که ممکن است این جدا شدن از مدرسه و دوستان ضربه روحی بیشتری به او وارد کند و در
نتیجه این کار به مهر آینده موکول شد در طول تعطیلات تابستان کم کم من ارتباط را
با مریم قطع کردم با این کار می خواستم خاطره کلاس و صحبت نکردن را از ذهن او پاک
کنم پرونده مریم برای ثبت نام به مدرسه جدید انتقال یافت مدرسه ای که برای ادامه
تحصیل او در نظر گرفته شد از هر نظر مورد اطمینان بود . قبل از هر چیز با مدیر
مدرسه جدید در رابطه با مشکل دانش آموز صحبت شده بود . خوشبختانه مدیر مدرسه جدید
در این مورد با ما همکاری لازم را داشت . گرد آوری اطلاعات ( شواهد 2 ) –
ارزیابی نتایج
مدرسۀ مریم در مکانی دور از مدرسه قبلی دور از محل زندگیش و دارای کادر اداری و
آموزشی مجربی بود و چون یکی از دلایل صحبت نکردن مریم در محل کلاس کم رویی و آگاهی
دوستانش از علت مشکل بود ٬ اسامی دانش آموزان مدرسه
جدید را مورد بررسی قرار دادیم تا هیچ یک از دوستان سالهای قبل او در آن کلاس
نباشند . چه ممکن بود دوباره از صحبت کردن امتناع کند . بالاخره روز بازگشایی
مدارس رسید با توجه به اظهارات یکی از معلمین (جدید ) مریم در اولین لحظات ورود به
کلاس با چهره ای مضطرب کلاس و کلیه دانش آموزان را وارسی می کرد . شاید به دنبال
آشنایی می گشت تا دوباره مشکلش از سر گرفته شود . معلم وی ابراز می کرد ٬
تمامی رفتار او را زیر نظر داشتم با لبخندی مهر آمیز سعی در برطرف کردن نگرانی او
داشتم و بدین طریق توانستم به او اطمینان خاطر بدهم . هنگام معرفی خود با صدایی
بلند ولی لرزان شروع به صحبت کرد . از شادی در پوست خود نمی گنجیدم . این اولین
گام برای پیشرفت بود .روزها به این ترتیب می گذشت و هر روز من با رضایت بیشتری به
دنبال ماجرا بودم . بنا به اظهارات معاون مدرسه و یکی از معلمین مریم در زنگ تفریح
و کلاس از روحیه ای پر نشاط برخوردار بوده است .
نتیجه گیری
پس از ارزشیابی این طرح و اطلاعات به دست آمده به این
نتیجه رسیدم که طرحی موفق بوده و این موفقیت را به دلایل زیر می دانم :- پس از
گذشت دو سال تحصیلی که مریم در کلاس سکوت اختیار کرده بود توانست به راحتی در کلاس
و مدرسه جدید صحبت کند .- مسئولیت پذیری وی در کلاس زیاد شد .
- ترس وخجالت او از معلم و همکلاسان از بین رفت . - اعتماد به نفس فوق العاده ای در وجودش به چشم می خورد . - پیشرفت تحصیلی وی بیش از پیش شد . - بسیار خوشحالم که توانسته ام گامی موثر در جهت آموزش و پرورش
نوجوانان مرز و بوم بردارم .
مراحل اقدام پژوهی به زبان ساده
1. صفحه روی جلد عنوان سایر مشخصات مربوطه
2. صفحه بسم الله الرحمن الرحیم
3. فرم مخصوص ثبت مشخصات معلم پژوهنده
4. صفحه ویژه نوشتن یک جمله علمی با تایپ درشت
5. صفحه ویژه فهرست عناوین
6. مقدمه آنچه در مقدمه باید درج شود:
-بیان مسأله:
کلید واژه ها(در سراسر سطح اقدام پژوهی هر واژه علمی،تخصصی، فنّی،تکنیکی ،نظری(تئوریکی) و یا کلماتی که پایه و کلیدی محسوب می شوند باید با تعریف و توصیف روشن و عملیاتی شما برای همه خوانندگان قابل فهم باشد.
جمع آوری (گرد آوری) داده ها و اطلاعات:
الف)روش های گردآوری اطلاعات
ب)داده های بدست آمده
ج)آنالیز داده ها
د)ارائه راه حل های متعدد
................................................................................
الف)روش های گردآوری اطلاعات میتواند حسب نوع مسأله با هر یک از روشهای زیر و یا ازمجموعه روشهای زیر انجام پذیرد
انواع اجرای مصاحبه می تواند به صورت حضوری،تلفنی و یا رایانه ای باشد.
............................................................................................
ب)داده های بدست آمده(در این بخش کلیه اطلاعات و داده هایی که با استفاده از روش های مختلف جمع آوری نموده اید عینا می نویسید(
............................................................................................
ج)آنالیز داده ها:در آنالیز داده ها باید دو مورد زیر باید مد نظر قرار گیرد
1-اهداف آنالیز داده ها 2-روش های تجزیه و تحلیل داده ها
اهداف آنالیز داده ها
شناخت بهتر مسأله و کسب آگاهی از ابعاد مختلف آن
· کوچک سازی داده ها و یا طبقه بندی آن
شناسایی بهتر و بیشتر راه حلهای موقت
نمایش داده ها در یک نگاه
دستیابی به بهترین روش تجزیه و تحلیل داده ها
روش های تجزیه و تحلیل داده ها:
روش به تصویر کشیدن مسأله،روش ترسیم مفاهیم
روش نمودار استخوان ماهی ازپرفسور کائوروایشاکاوا
روش نمودار چرا؟چرا؟
روش پنج چرا؟:پنج بار یک مسأله را زیر سوال ببرید
روش کوله بار تجربه(نشست مشورتی گروهی گروهی از متخصصان
روش شش پرسش(چرا،چگونه،چه کسی،چه چیزی،چه موقع،کجا(
روش فشار واکنش(مسئله را بفشرید یا بسط دهید
مثلا چرا این کار را می کنم؟ زیرا می خواهم
چرا می خواهم این کار را انجام دهم؟ چون رئیسم از من خواسته است
چرا رئیسم از من خواسته است؟ زیرا رئیس او از او خواسته است
.................................................................................................
مرحله اقدام: برای مرحله اقدام باید سعی نمود راه حل های نهایی را با استفاده از ملاک های زیر پیدا نمود
از طریق روش علمی
از طریق روش آزمایش
از طریق روش تجربه
از طریق روش تحقیق و بررسی
از طریق روش قدرت علمی هر راه
از طریق روش مورد استقبال قرار گرفتن هر راه از سوی مخاطبین
میزان کارایی
میزان اثر بخشی
نو بودن
فعال بودن هر راه(حالت درگیرانه(
فایده بیشتر داشتن
تجزیه و تحلیل راه حل های احتمالی
اهمیت،اولویت و حساسیت
مرحله ارزیابی و نتیجه گیری:در این مرحله راه حل نهایی یا کنش های مطروحه را مورد ارزیابی قرار می دهیدو نتایج ارزیابی را ثبت می نمائید
موانع و محدودیت های اجرایی:در این قسمت معلم پژوهنده موانع و محدودیت های طرح اقدام پژوهی خود را می نویسد بعنوان نمونه:
1. ناکافی بودن برخی اطلاعات لازم در بعضی از موسسات مرتبط با موضوع
2. گرانی و بالا بودن هزینه های اجرایی
3. در دسترس نبودن منابع و کتب مورد نیاز
4. کمبود زمان اجرای طرح
5. مشکل عدم استفاده از همه روش های جمع آوری اطلاعات
6. عدم همکاری کافی برخی از موسسات یا سازمان ها یا مدیران و همکاران و...
7. و .........
پیشنهادها:در این مرحله محقق با استفاده از پیشنهادهای ضروری و موثر ارائه را ارائه می نماید پیشنهاد ها باید برگرفته از:
ضمائم و پیوست ها: ضمائم و پیوست ها می توانند :
منابع و ماخذ: منابع و مواخذ به ترتیب حروف الفبا و به شکل زیر نوشته می شود:
نام خانوادگی و نام مولف،نام تالیف،نام انتشارات،شهر محل انتشار،دوره چاپ،زمان چاپ شامل ماه و سال انتشار
برگرفته از کتاب
- ریاست محترم اداره به عنوان رئیس دبیرخانه معلم پژوهنده نسبت به تشکیل دبیرخانه و صدور ابلاغ به مدت یک سال جهت اعضاء برابر با شیوه نامه اقدام نمایند.
- مقتضی است دبیرخانه شهرستان شروع برنامه و اعلام فراخوان را به نحو شایسته به مدارس تابعه اطلاع رسانی نماید.
- جهت ارتقا كيفي گزارشها، شایسته است دبیرخانه شهرستان، نسبت به برگزاري کارگاههای آموزشی- توجيهي جهت همكاران شركت كننده با دعوت از همكاران مجرب در زمينه اقدام پژوهشی اقدام نمايد.
- نظارت بر اجرای بهینه برنامه و گردآوری اطلاعات شرکت کنندگان و عناوین اقدام پژوهی.
- پیش بینی و طراحی نحوه معرفی و تقدیر از معلمان پژوهنده سطوح مختلف.
وظایف مدیر مدرسه:
- دريافت اعلام فراخوان و شیوه نامه اجراي هفدهمین برنامه معلم پژوهنده و اطلاع رساني آن به معلمان و كاركنان مدرسه و اخذ امضاء رؤیت نامه.
- طرح موضوع در شوراي معلمان در اسرع وقت و تبادل نظر پيرامون چگونگي اجراي بهينه شيوه نامه.
- ارسال نمون برگ هاي ثبت مشخصات شركت كنندگان (تكميل شده توسط همكاران داوطلب) تا تاریخ 30/11/92 به دبيرخانه معلم پژوهنده منطقه.
- همكاري و نظارت بر اجراي طرح هاي معلم پژوهنده در دست اجرا در مدرسه و برگزاري كارگاههاي آموزشي و نشستهاي علمي در زمينه اقدام پژوهي جهت ارتقاء کیفی گزارشها.
- گردآوري گزارش معلم پژوهنده و تكميل نمون برگ تاييديه پروژه اقدام پژوهي و ارسال به دبيرخانه معلم پژوهنده منطقه طبق برنامه تعيين شده.
- در صورت امکان دعوت از اعضاء دبیرخانه منطقه جهت بازدید و نظارت بر طرحهای در دست اجرا در مدرسه.
شرایط شرکت در برنامه:
- مطالعه شیوه نامه و ارائه در جلسه شوراي معلمان و هماهنگی با مدیر و سایر کارکنان جهت اجرای بهینه طرح.
- شرکت در جلسات و کارگاههای آموزشی- توجیهی جهت اجرای مناسب طرح و تنظیم گزارش نهایی اقدام پژوهی.
- تهيه گزارش نهايي طرح و لوح فشرده حاوی فایل گزارش و ارائه آن به مدير مدرسه، كسب تاييديه از مدير و تكميل نمون برگ مشخصات شركت كنندگان.
- گزارش اقدام پژوهی می بایست مربوط به سال جاری بوده و هر فرد می تواند تنها یک گزارش تحویل نماید. منتخبین سالهای گذشته به شرطی می توانند در برنامه شرکت نمایند که موضوع جدیدی را اجرا نمایند و در صورت برگزیده شدن استانی یا منطقه ای، در صورتی معرفی و تقدیر می گردند که نمره ارزیابی گزارش آنها حداقل 20% بیشتر از نمره برنامه قبلی باشد.
- با توجه به عدم عودت طرح هاي ارسالي پيشنهاد ميشود كه معلمان پژوهنده نسخهاي از آن را نزد خود نگهداري نمايند.
- از ارسال گزارشهاي تکراری و پایان نامه، توضيحي و كتابخانه اي و در قالب طرح تحقيق به عنوان اقدامپژوهي خود داري شود.
- گزارشها حتی الامکان در 25 صفحه A4 با خط خوانا (بدون مستندات) یا تایپ شده تنظیم و ارائه شود.
- آثار ثبت شده در فضاي مجازي و اينترنت، توسط داوران كنترل خواهد شد. لذا ارائه اينگونه آثار فاقد ارزش و امتياز بوده و هيچگونه اعتراضي پذيرفته نخواهد بود.
زمانبندی اجرای برنامه:
- تعیین عنوان و ثبت نام اولیه تا پایان بهمن ماه 92 (ثبت نام در مدرسه و سایت اداره).
- تکمیل فرمهای مشخصات و تحویل گزارشها به مدیر مدرسه تا پایان نیمه اول تیر ماه 93 و ارسال از مدرسه به دبیرخانه منطقه.
- گردآوری و تهیه لیست شرکت کنندگان و ارسال از ادارات مناطق به گروه تحقیقات اداره کل تا پایان تیر ماه 93.
- داوری آثار و تعیین منتخبین استانی، منطقه ای و پذیرفته شده و ارسال گزارشهای برتر استانی به مرحله کشوری تا پایان مهر ماه توسط گروه تحقیقات. برگزاری مراسم معرفی و تقدیر از برگزیدگان نیمه دوم آذر ماه 93.
امتیازات و مشوق ها:
- منتخبین برنامه در چهار سطح کشوری، استانی، منطقه ای و پذیرفته شده (دارای حد نصاب نمره) مشخص خواهند شد. تقدیر نامه در سطوح مختلف به ترتیب توسط وزیر، مدیر کل و رئیس اداره صادر گردیده و گواهی رتبه نیز در صورت نیاز صادر خواهد شد.
- در سال تحصيلي93/92 درارزيابي عملکرد سالانه ، امتياز اقدام پژوهي دربند تدوين گزارش تخصصي مرتبط با شغل محورکسب موفقيت هاي ويژه منظور خواهد شد ( مطابق فرم ارزيابي برگزيده ي کشوري 10، استاني 5 ، منطقه ای 3 و پذیرفته شده 2 ).
- امتياز ويژه در فرم 1 آموز (مربوط به سازماندهي نيروي انساني ).
- گواهي کسب رتبه با توجه به امتياز هاي مکتسبه ( موارد قابل استفاده : امتياز بندي معلم نمونه و رتبه بندي معلمان در صورت اجراشدن ).
- شرکت در همايش معلم پژوهنده و ارائه گواهي هاي لازم ( گواهی حضور در همایش یا دانش افزایی).
* ضمناً همکاران اداری و آموزشی می توانند نسخه اصلی و کامل شیوه نامه را از سایت پژوهشگاه به آدرس ذیل دریافت نمایند( راست كليك روي لينك زير و انتخاب گزينه Save Target As).
http://rie.ir/uploads/17_moalem_pajhohande_13386.pdf
معلم پژوهنده
برنامه معلم پژوهنده يكي از نوآوريهاي پژوهشكده تعليم و تربيت بوده است كه از سال 1375 با نظارت پژوهشكده تعليم و تربيت در سراسر كشور به اجراء در آمده است.
مفهوم
معلم پژوهنده به هر معلم يا دست اندركار آموزش و پرورش گفته ميشود كه به نحوي به مسائل آموزش و پرورش و مديريتي سروكار دارد و علاقمند است براي بهسازي و اصلاح وضعيت نامطلوب آموزش به اقدامهاي علمي(اقدامپژوهي)دست برند،تا نتيجه آن منجر به تغيير و اصلاح وضعيت گردد.
اهداف
1- ارج نهادن به تجربه هاي پژوهشي و نوآوري هاي معلمان در كلاس و مدرسه و ايجادانگيزه براي رشدوبالندگي.
2- تقويت خودباوري درمعلمان وكمك به شكوفايي استعدادهاي بالقوه آنان درحل مسايل آموزشي وپرورشي وفراهم ساختن زمينه هاي بهسازي واثر بخشي درفرآيندآموزش وپرورش.
3- فراهم ساختن گسترش تفكر پژوهشي و حل مسايل جاري و ضروري دربدنه آموزش وپرورش.
4- فراهم ساختن زمينه هاي ارتقاء دانش و بازآموزي معلمان از طريق درگير كردن آنان با
پژوهش در عمل.
5- كاهش مشكلات ناشي ازكاربرديافته هاي پژوهش هاي متداول ودانشگاهي توسط معلمان.
6- مستندسازي تجربه هاي مفيد معلمان براي استفاده كليه دست اندركاران آموزش و پرورش به ويژه معلمان.
7- كوتاه نمودن فاصله نظر و عمل و كمك در جهت كاربست يافته هاي پژوهشي.
مبنا و فلسفه معلم پژوهنده(كوتاه نمودن فاصله نظر و عمل ـ مشاركت معلمان در پژوهش) .
طرفداران بحث معلم پژوهنده بر اين باورند كه پژوهش هاي مرسوم و دانشگاهي در اغلب موارد چندان سودمند نبوده و نتايج آنها در عمل مشكلات يادگيري و ياددهي را به سرعت حل ننموده است و زبان پژوهشهاي مذكور به گونهاي نيست كه معلمان با مطالعه گزارشهاي تحقيق(درصورت عدم اطلاع كافي از تحقيقات رسمي) بتوانند در بهسازي روش هاي آموزش از آنها استفاده كنند . به همين دليل به معلمين پيشنهاد مي شود كه جهت تحقيقات خود از روش اقدام پژوهي استفاده كنند.
تعريف پژوهش در عمل (اقدام پژوهي)
نوعي از بررسي و تحقيق است كه در آن پژوهشگر براي بهسازي يا حل يك مسأله خود شخصاً و يا به ياري همكارانش به بررسي و پژوهش مي پردازد تا سرانجام وضعيت نامطلوب موجود را به وضعيت مطلوب و مناسب تبديل كند . در اين نوع از پژوهش پژوهشگر نخست مسأله را به روشني تعريف ميكند،براي انتخاب يك راه مناسب اطلاعات لازم را جمعآوري ميكند،اطلاعات گردآوري شده را مرور ميكند تا با كنار گذاشتن مطالب متناقض به يك راه حل مناسب دست يابد ، آن راه حل را به اجرا در مي آورد . پس از اجرا ارزشيابي مي كند . اگر پاسخ مثبت بود كار را ادامه مي دهد ، و گرنه دوباره راه ديگري را به همين طريق بررسي مي كند.
تعريف معلم پژوهنده
منظور از معلم پژوهنده، معلمان و ديگر كاركنان آموزش و پرورش است كه به منظور اثر بخش كردن آموزش، مديريت و بهسازي آن به صورت فردي يا گروهي، در پژوهشهاي ويژه آموزشي فعالانه مشاركت مي كنند تا نتايج حاصل از آن بلافاصله در حل مسائل كلاسهاي درسي و مدرسه به كار گيرند و فرايند يادگيري ـ ياددهي را بهبود بخشند. منظور از پژوهشهاي ويژهآموزشي، روشهاي تحقيق خاص معلم پژوهنده است كه بيشتر تحت عنوان "پژوهشدرعملAction Research" شناخته شده است.
زمينههاي اقدام پژوهي
معلمان علاقه مند مي توانند در مورد مسايلي كه در كلاس درس يا مدرسه با آن مواجه هستند به پژوهش بپردازند. از جمله:
1- چگونگي تدريس يك مفهوم علمي يا موضوع درسي.
2- توليد و به كارگيري وسايل كمك آموزشي.
3- مسايل يادگيري دانش آموزان در موارد خاص.
4- مسايل رفتاري دانش آموزان در موارد خاص.
5- شيوه هاي اداره كلاس.
6- شيوه هاي نوين مديريت آموزشگاه.
7- شيوه هاي امتحان و ارزيابي.
8- ساير موارد مربوط به حوزه تعليم و تربيت.
روش تدریس(بارش مغزی)
الگوی تدریس بارش فکری
موضوع:مزیت مکانیکی
مرحله ی اول :طرح موضوع
بهتر است با این عبارت شروع کنیم:
چه راهها وشیوه هایی وجود دارندتا بتوانیم مزیت مکانیکی یک اهرم را محاسبه کنیم؟
چنین عبارتی کمک می کند تا اعضای گروه توجه خود را تاپایان مرحله روی موضوع حفظ کند.
مرحله ی دوم:گروه سازی وشرح قوانین
در اجرای این الگو،کارباید به صورت گروهی انجام پذیردوهرچه تعداد افراد گروه بیش تر باشد احتمال وجود ایده های خلاق بیشتر می شود.از سرگروه ها بخواهیددر گروه خود ،مراقب اجرای این قوانین باشند.
مرحله ی سوم:بارش ایده ها
اصلی ترین وفعال ترین ،مرحله ی این الگو،تولید اندیشه وخلاقیت است.از دانش آموزان می خواهیم که افکاروراه حل های خود را ارایه دهند.
برخی از نمونه فعالیت های فکری گروه ها عبارتند از:
1-بازوهای اهرم را باخط کش اندازه می گیریم.
2-نیروهای محرک ومقاوم را با نیروسنج اندازه می گیریم.
3- میزان جابه جایی نیروهارا با یک خط کش اندازه می گیریم.
مرحله ی چهارم:طبقه بندی ایده ها
از گروه ها می خواهیم ایده های خود را روی تابلو بنویسندو چنان چه هریک از گروه هاایده های دیگری دارندمی توانندبه آنها بیفزایند.
مرحله ی پنجم:ارزش یابی ایده ها
در مرحله ی سوم تعداد زیادی طرح وایده به دست آمده ودر مرحله چهارم،این طرح ها پالایش ونظرات باقی مانده طبقه بندی شدند.در این مرحله ایده های گروه های گوناگون بررسی ودرباره ی مجموعه ی ایده ها اظهار نظر می شود.بهتر است برای موفقیت بیش تر دراین کار ،ایده هارا از نظر میزان اهمیت درجه بندی کنیم.
در صورت کمبود وقت ،می توانیم به صورت تصادفی ایده های یکی از گروه هارا بررسی کنیم.با بررسی امتیازهای داده شده به ایده ها،می توان فهمیدکه برخی ایده هاارزش بالایی دارندواین راه حل ها می تواننددر عمل کارایی لازم را داشته باشند.
آيتالله سید محمدباقر موحد ابطحی از شاگردان طراز اول آیت الله بروجردی و امام خمینی(ره)در سن 86 سالگی و در بیمارستان بقیة الله به لقاء الله پیوست.
دوستان و همکاران بزرگوار برای مطالعه ی
روش تدریس درس پژوهی
به
ادامه ی مطلب
مراجعه کنید
یکی از روش های نوین تدریس به صورت گروهی و تیمی روش فوق می باشد
با استفاده از این روش ، تیمی فعال برای تدریس خواهید داشت
از خون سرخ بهمن سرسبز شد بهاران
اندیشه باور شد، در
امتداد باران
بر صخرههای همّت جوشیده خون غیرت
بانگ سرود و وحدت آید زچشمه
ساران
و الفجر بهمن آمد، فصل شکفتن آمد
بر پهندشت باور، خالی است جای
یاران
دهه فجرمبارک
======================

شرح وظايف معاون آموزشی
1. حضورفعال درمدرسه قبل از آغاز به کار روزانه و مادامي که برنامهها و فعاليتهاي آموزشي و پرورشي در جريان است و خارج شدن از آن پس از خروج تمامی دانش آموزان از مدرسه مطابق با ضوابط و برگزاري نماز جماعت و مراسم مذهبي ملي .
2. تشکيل جلسات شوراي آموزشي به منظور تصميم گيري و تبادل نظر پيرامون موارد آموزشي معلمان و ثبت و ارايه صورتجلسات شورا
3. برنامه ريزي و اجراي کليه آزمونهاي تشريحي و تستي و پيگيري و نظارت بر انجام بموقع فعاليتهاي مرتبط از قبيل طراحي امتحان، تايپ، تکثير، تصحيح، صدور کارنامه
4. تلاش جهت بهبود کيفيت و افزايش راندمان آموزشي با استفاده از اقدامات اصلاحي نظير کلاسهاي تقويتي،جلسات پرورش خلاقیت ، مشاوره جمعي و انفرادي، برنامه ريزي کار در منزل، طرح مطالعه در مدرسه، برگزاري جلسات توجيهي اوليا، تشويق دانش آموزان
5. شناسايي دانش آموزان مستعد و ممتاز براي تشکيل کلاسهاي فوق العاده و حل تمرينات تکميلي
6. رسيدگي به وضعيت غائبين و موخرين و تماس با اولیا ی دانش آموزان، ثبت موارد انضباطي دانش آموزان در دفتر مخصوص و بايگاني گواهي غائبين، اعلام زنگهاي استراحت و نظارت بر دانش آموزان در حياط مدرسه
7. همکاری درآماده سازی فضا و تجهیزات قبل از آغازسال تحصیلی و همچنین برنامهریزی و نظارت بر تجهیز و توسعه مدرسه، و حفظ و نگهداری اموال، فضاها و تجهیزات آموزشی و پرورشی. تخليه کلاسها بلافاصله پس از تعطيلي و نظارت بر رفت و آمد .
8. همکاری در تهیه برنامههای سالانه آموزشی با رعایت ضوابط از طریق مشارکت اولیاء، کارکنان، دانشآموزان، تشکيل کلاسهاي درسي راس زمان مقرر و بدون تاخيرو تنظیم برنامه کلاسی
9. همکاری در نظارت بر حسن انجام فعالیتها و وظایف کارکنان مدرسه و ارزشیابی مستمر از عملکرد آنها بر اساس ضوابط، همچنین شناسایی کارکنان کوشا و ساعی.
10. توسعه مهارتهای حرفهای خود و شرکت دردورههای آموزشی و پرورشی، گردهماییها، جشنوارهها و جلسات مرتبط .
11. همکاری در برنامه ریزی و ثبت نام و سازماندهی دانش آموزان مطابق ضوابط و مقررات مربوط. پیگیری کلاسهای همکاران در صورت نبود همکار.
12. اجرای بخشنامهها، دستورالعملها، آیین نامهها، شیوه نامهها ،تهیه و تنظیم دفاتر رسمی مدرسه و مدارک پرسنلی کارکنان و... در چارچوب وظایف محوله.
13. همکاری در تهیه، بررسی و توزیع کتب، نشریات، رسانههای دیداری و شنیداری
14. ساماندهی و نظارت بر عملکرد تجهیزات حرارتی ، برودتی ، ایمنی و امنیتی ، روشنایی ،الکتریکی و ارائه گزارش لازم به مدیر در جهت رفع نقایص موجود و افزایش ضریب ایمنی آنها به منظور حفاظت از اموال دولتی و جلوگیری از وقایع احتمالی.
15. نظارت بر وضعیت رایانه ها ، سرور و سایر تجهزات موجود در کلاسهای هوشمند و تلاش در رفع عیوب موجود در سیستم ها و ارائه گزارش.
16. پیگیری مسائل آموزشی مدرسه از قبیل کتاب تدبیر 7 ، دفتر شکوفه ها ، مجلات رشد ، دفاتر ثبت شاخص ها ، دفتر حضور و غیاب ، پیک های آدینه و...و ارائه گزارش به مدیر
17. تهیه و تنظیم تقویم اجرایی از فعالیت ها و وظایف محوله به منظور افزایش بهره وری
18. فراهم سازی الگوهای روش تدریس ، فنون کلاس داری ، طراحی و برنامه ریزی درسی ، آموزشی و پرورشی ، ارتقاء فرآیند یاددهی ، روش های تهیه طرح درس
19. همكاري با ديگر معاونين مدرسه در انجام وظايف مربوط ، همکاری با معاون اجرایی مدرسه هنگام ثبت نام دانش آموزان در سامانه سناد ، تکمیل فرم های ارزشیابی کارکنان در پایان هر دوره .
20. نظارت بر كار و فعاليتهاي عوامل خدماتي( خدمتگزار) مدرسه .
21. تهيه و تنظيم برنامه امتحانات و همكاري در برگزاري آن و در ثبت نمرات و اعلام نتايج امتحانات دانش آموزان به اولياء آنان در موعد مقرر .
22. همکاری با مدیر مدرسه و اشتراک مساعی در انجام وظایف مدیر، انجام كليه امور مدرسه در غياب مدير مدرسه براساس اختيارات تفويض شده .
23. مراقبت در حفظ نظارت و وضع بهداشتی و ایمنی مدرسه و دانش آموزان و اعمال کوششهای مستمر به منظور پیشگیری از بروز ضعف و کمبود در این زمینه ها وچاره جویی نارساییها در هر مورد و فراهم کردن موجبات کمکهای اولیه و درمان موارد لازم.
24. تحلیل کتاب های کمک آموزشی ، ایجاد بانک سوالات در همه پایه ها ، تهیه لیست و اقلام مورد نیازآموزشی (دانش آموزان و همکاران(
25. سنجش از دانش آموزان جدیدالورود در همه پایه ها (تهیه چک لیست مربوطه ، گرفتن مصاحبه و اعلام نتیجه به مدیر
26. همکاری جهت بازدید و اردوهای آموزشی
27. کمک به همکاران جهت دستیابی به منابع آموزشی موردنیاز شامل وب سایت،مواد مکتوب آموزشی وسایل کمک آموزشی،.......
28. توجه به فضاهای آموزشی از جمله: نور کلاسها ،تابلو کلاس ،گچ ،تخته پاکن،تناسب نیمکتها و تهویه کلاس
29. دیدار از کلاس ها و مشاهده فرایند تدریس معلمان، کنترل و نظارت بردفاتر دانش آموزان ،دفاتر کلاسی ،کتاب های درسی وکمک درسی براساس برنامه زمان بندی شده جهت ارتقا فرایند آموزشی وارائه راهکارهای عملی
30. فراهم کردن شرایط یادگیری برای همکاران(شرکت در جشنواره ها،دوره های ضمن خدمت
31. هماهنگ کننده ویاری دهنده جلسات آموزش خانواده ، شورای آموزگاران ، شورای مدرسه ،انجمن های دانش آموزی ، جلسات آموزگاران با اولیا ، انجمن اولیا ومربیان ، تسریع کننده در زمینه تغییرات حاصل در برنامه های جدید
32. تحویل اسناد و صورت اموال و وسایل مربوطه درصورت تغییرسمت به مسئول مربوط طبق مقررات.
33. انجام سایر امور ارجاعی در صورت لزوم
برف همه جا را سفید پوش کرده بود و روز بسیار سردی بود
امابا قرار گرفتن در جمع صمیمی همکاران و مهمان نوازی آقای گودرزی سرما را فراموش کردیم